Artefact van de maand: Gorinchemse tabakspijp

In 1983 werd in Tiel, Nederland, een beerput opgegraven met een diameter van circa 2,5 meter door de Archeologische Werkgroep Tiel. Deze beerput bevatte naast de nodige middeleeuwse vondsten ook vele post-middeleeuwse artefacten. Uit historisch onderzoek naar deze vondstlocatie bleek al snel dat de middeleeuwse vondsten aan het dormitorium van het Agnietenklooster gekoppeld kunnen worden. De post-middeleeuwse vondsten kunnen gerelateerd  worden aan het rectorhuis van de Latijnse school. Dit rectorhuis werd in 1656 voor het eerst door de rector van de Latijnse school – Van Aelhuijsen – in gebruik genomen. Er is veel huisraad van deze rector, maar ook van zijn opvolgers, opgegraven. Uit deze vondsten blijkt dat Van Aelhuijsen een fervent roker moet zijn geweest. De door hem gerookte kwaliteitspijpen zijn geproduceerd in zowel Gouda als in het stroomafwaarts gelegen Gorinchem. Een voorbeeld van zo’n Gorinchemse tabakspijp staat hier afgebeeld. De steel van deze goed afgewerkte tabakspijp is rijkelijk versierd met een lelie in ruit. Op het hielmerk staat een springend hert boven de initialen WT, wat verwijst naar de Gorinchemse tabakspijpenmaker Willem Teeck.

Meer lezen over de vondsten uit de beerput kan in het recente (juni-) nummer van Archeologie in Nederland of in de rapportage die te benaderen is via https://www.academia.edu/6554387/Beerput_Koninginnestraat_Tiel_Afval_van_het_Agnietenklooster_en_rectoren_van_de_Latijnse_school_in_Tiel

Jan van Oostveen

Specialist tabakspijpen en (keur)loden