Tinglazuur tegel met Vrouwe Fortuna

In Arnhem trof BAAC tijdens een onderzoek in de binnenstad een groot aantal tinglazuurtegels aan. Eén ervan heeft een opvallend kobalt blauw decor met een naakte vrouw. Het gaat om de Romeinse godin Fortuna. Zoals wel vaker is ze afgebeeld balancerend op een wereldbol terwijl ze een gebold zeil vasthoudt. De wereldbol symboliseert haar macht over de wereld en de mensen die er wonen, alsook haar wispelturige aard. Ook het water en het zeil verwijzen naar het feit dat geluk snel kan keren, maar leggen daarnaast ook nadruk op haar link met de zeevaart. Het verbaast dan ook niet dat deze tegel met een hele reeks zogenaamde zeewezentegels werd gevonden, die waarschijnlijk samen deel uitmaakten van een wandtableau.

Zowel het decor, het formaat als de dikte van de tegel wijzen op een datering in de 17de eeuw. Hoewel het niet de fraaiste uitvoering van het thema is, vormt het toch een interessante vondst. Het toont bijvoorbeeld dat Romeinse mythologie, en Vrouwe Fortuna in het bijzonder, niet alleen in de middeleeuwen, maar ook in de 17de-eeuw nog erg populair was.

Rechts: fragment tinglazuurtegel uit Arnhem.
Links: standbeeld van Fortuna door Hildo Krop

Dana Piessens, specialiste (post)middeleeuws aardewerk