Artefact van de maand: Romeins mesheft

Dit is het bronzen handvat van een mes in de vorm van een aspergekop. De in detail uitgevoerde blaadjes zijn nog goed te herkennen. Aan het linker uiteinde bevindt zich een spleet waar oorspronkelijk het ijzeren lemmet van het mes zat.

Messen van dit formaat werden in de Romeinse periode zowel door mannen als vrouwen aan de gordel gedragen en voor allerlei alledaagse handelingen gebruikt. De handvatten kunnen gewoon buisvormig zijn, gemaakt uit hout of been, maar de bronzen exemplaren kennen een breed vormenspectrum gaande van afbeeldingen van de jacht (hond en haas) tot gladiatoren en goden.

Mesheften die een asperge voorstellen zijn redelijk zeldzaam, tot nu toe zijn 2 stuks uit Nederland bekend – het afgebeeld stuk uit Woerden en een uit Elst (Gelderland). De resterende 13 stuks komen uit Duitsland, met een concentratie rond Trier. Ze zijn allemaal licht verschillend, omdat zij met de hulp van een echte asperge gemaakt zijn. Daarvoor is een aspergescheut compleet met klei omkleed en dan in de oven gebakken, tot de klei vastgebakken was. De asperge is tijdens dit proces verbrand. Daarna is er vloeibare brons in de mal gegoten, die na het afkoelen en bewerken het handvat vormde.

Stefanie Hoss, specialist Romeins metaal, Small Finds Archaeology