Artefact van de Maand: Kinawijn: Medicijn of aperitief?

Deze maand in de kijker: 20ste-eeuwse kinawijnflessen gevonden te Nijmegen Lijsterbesstraat (ADC). Kinawijn is met kinabastextract versterkte wijn. Die kinabast bevat kinine, de oudste werkzame stof tegen o.a. malaria. Om geen last te hebben van malaria was de wijn bijzonder populair in Nederlands-Indië en men kan zich afvragen of deze flessen verband houden met de grote Nederlands-Indische gemeenschap in Nijmegen. Maar kinabast geeft de wijn  ook een smakelijke bittere toets, waardoor kinawijn ook los van de geneeskrachtige werking een populaire aperitiefwijn was sinds de jaren ’20. Het is verkrijgbaar tot op de dag van vandaag. Probeer het zelf eens en proef hoe een aperitief smaakte in het midden van vorige eeuw!

De twee miniatuurflesjes zijn bedoeld voor ieder één glaasje (circa 25 ml). Ze hebben de voor kinawijn karakteristieke bolle, afgeplatte vorm verwant aan de Bocksbeutelfles. Op de grote groene fles staat de tekst Kraepellen & Holm, Zeist. Deze firma komt voor in de geschreven bronnen van 1874 tot 1950, maar nu nog steeds als snoepfabrikant, gevestigd in Oosterwolde.

De bruine fles is van het Franse merk St. Raphaël. Dit merk is nog steeds op de markt. De vormgeving van de fles dateert van vóór de modernisering in 1962. De producenten van St. Raphaël hebben veel tijd en energie in reclame en marketing gestoken: zo boden ze ballonvaarten aan op de Wereldtentoonstelling van 1900 en ze sponsoorden tussen 1954 en 1964 een wielerploeg in de Tour de France.

Yvonne de Rue, materiaalspecialist